JACQUES DOURNES
Linh mục – Nhà dân tộc học
ở Tây Nguyên Việt Nam
1922-1993

Cha Jacques Dournes thường tự nhận mình là một « nhà dân tộc học Tin Mừng » : vì là nhà truyền giáo, ngài luôn tìm cách chạm đến tâm hồn con người bằng ngôn ngữ mà họ có thể hiểu được. Chính nhờ đó, ngài đã trở thành một nhà dân tộc học, do lòng kính trọng đối với các dân tộc đã đón tiếp ngài, và nhờ một công trình được thực hiện bằng cả tình yêu thương, mà những hoa trái của nó được giới thiệu tại đây.
Triển lãm mang tính tiểu sử, vì nó cho thấy hành trình của một linh mục trẻ, không có nền tảng khoa học, nhưng đã trở thành một nhà nghiên cứu được các nhà thần học và nhân học hàng đầu thời bấy giờ công nhận.
Triển lãm trên hết là theo chủ đề bởi qua đôi mắt và tư duy của Dournes, nó thâm nhập vào thế giới của người Sré và người Jörai, hai tộc người thuộc nhóm tiền Đông Dương : trước hết ở trong làng, không gian của phụ nữ, của nông nghiệp và thủ công ; tiếp theo là trong rừng, theo dấu những con đường của thợ săn và chiến binh, hướng về thế giới của những người đã khuất ; cuối cùng, trong những chiều sâu thân mật của một dân tộc, qua những gì các nghi lễ, huyền thoại, giấc mơ và âm nhạc tiết lộ.
Tôi đã theo dấu chân con người, sống theo cách sống của họ, chuyển hóa tư tưởng của mình theo dòng mạch trong lời nói của họ, và điều chỉnh từng cử chỉ của mình theo nhịp điệu cuộc sống của họ.
Khi đã hiểu rõ những « tập quán », tôi có thể mạo hiểm bước đi trên các con đường mòn, tìm đến những ngôi làng mới và kết thêm những tình bạn mới.
Càng đi sâu vào trong đất nước, tôi càng thâm nhập vào đời sống nội tâm của người dân miền núi: tôi theo bước họ đến tận cõi lòng, theo dòng tư tưởng của họ, theo hành trình lang bạt, lịch sử và truyền thuyết, cũng như niềm hy vọng và những nỗi đau khổ của họ.*
*Trừ khi có ghi chú khác, các trích dẫn (được in nghiêng) đều lấy từ những văn bản đã xuất bản hoặc chưa xuất bản của Jacques Dournes.
** Nội dung của trang web này được trích từ triển lãm « Au plus près des plus loin. Jacques Dournes, missionnaire-ethnologue sur les Hauts-Plateaux du Vietnam », được giới thiệu tại Missions étrangères de Paris từ ngày 19 tháng 9 đến ngày 15 tháng 11 năm 2025. Giám tuyển khoa học: Marie-Alpais Dumoulin. Thực hiện: Dianne Engel, Azénor Chalmel, Léa Fréoua, Nayna Xaysourinh và các đội ngũ thuộc các phòng ban IRFA và Animation des MEP.
***Tất cả các tài liệu được tái hiện trên trang này thuộc về MEP, dù do chính Jacques Dournes để lại hay được các cộng sự mà ông từng trao gửi hiến tặng sau khi ông qua đời. Các tài liệu gốc có thể được tham khảo tại IRFA.